Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) is een bewezen effectieve behandelmethode voor het verwerken van ingrijpende of traumatische ervaringen. Deze kortdurende therapie helpt mensen die klachten blijven houden na een schokkende gebeurtenis, zoals herbelevingen, angst of nachtmerries.
EMDR werd eind jaren '80 ontwikkeld door de Amerikaanse psychologe Francine Shapiro en is sindsdien verder verfijnd tot een volwaardige therapeutische methode met een sterke wetenschappelijke basis.
Sommige ervaringen kunnen een diepe impact hebben op iemands leven. Vaak verwerken mensen deze ervaringen op eigen kracht, maar soms blijven klachten bestaan. Dit kan zich uiten in onder andere flashbacks, vermijdingsgedrag of verhoogde alertheid. In dat geval kan er sprake zijn van een posttraumatische stressstoornis (PTSS). EMDR is effectief voor de behandeling van PTSS en andere traumagerelateerde klachten, mits deze direct verband houden met een specifieke ingrijpende gebeurtenis en nog steeds emotionele reacties oproepen.
Daarnaast wordt EMDR succesvol ingezet bij:
Er is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effectiviteit van EMDR. Uit deze studies blijkt dat EMDR vaak snel en doeltreffend werkt. Bij een trauma na een eenmalige ingrijpende gebeurtenis kunnen mensen soms al na enkele sessies merkbare verbetering ervaren en hun dagelijkse activiteiten weer oppakken.
Aan het begin van de therapie brengt de therapeut in kaart welke klachten er spelen en wat de impact hiervan is op het dagelijks leven. Ook wordt gekeken naar persoonlijke draagkracht en of een gerichte traumabehandeling met EMDR passend is op dat moment.
EMDR is een intensieve therapie die snel effect kan hebben. Daarom besteedt de therapeut vooraf aandacht aan uitleg over het proces en hoe je tijdens de sessies je emoties onder controle kunt houden. Soms wordt dit vooraf geoefend, zodat je goed voorbereid bent.
De therapeut vraagt je om terug te denken aan de ingrijpende gebeurtenis, inclusief de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Eerst wordt er informatie verzameld over de ervaring. Vervolgens start het verwerkingsproces, waarbij je wordt gevraagd de gebeurtenis opnieuw voor de geest te halen terwijl je tegelijkertijd een afleidende stimulus volgt. Dit kan een heen-en-weer bewegende hand van de therapeut zijn of afwisselende geluiden via een koptelefoon.
Tijdens de sessie worden deze stimuli aangeboden in korte sets, waarna de therapeut telkens vraagt wat er in gedachten naar boven komt. EMDR activeert vaak een reeks aan gedachten, beelden en gevoelens, die per set kunnen veranderen. De therapeut begeleidt dit proces en stimuleert de verwerking van de herinnering.
Naarmate de sessie vordert, neemt de emotionele lading van de herinnering af. Vaak wordt het makkelijker om aan de oorspronkelijke gebeurtenis terug te denken, zonder overweldigende gevoelens. Soms veranderen de herinneringsbeelden zelf – ze kunnen bijvoorbeeld waziger worden of minder intens aanvoelen. Ook kunnen er nieuwe inzichten ontstaan die helpen de ervaring anders te interpreteren en een plek te geven.
Na een EMDR-sessie kunnen de effecten nog enige tijd doorwerken. Dit kan zich uiten in vermoeidheid, emotionele schommelingen of nieuwe inzichten die spontaan opkomen. Het kan helpen om een dagboekje bij te houden om deze ervaringen vast te leggen en in de volgende sessie te bespreken.
Hoewel er nog onderzoek wordt gedaan naar het precieze werkingsmechanisme van EMDR, is de meest gangbare verklaring dat het helpt bij het versneld verwerken van traumatische herinneringen. Door de combinatie van geconcentreerde herinnering en een afleidende stimulus lijkt EMDR het natuurlijke verwerkingssysteem van de hersenen te stimuleren, waardoor de emotionele lading van de herinnering afneemt.
EMDR is een krachtige methode om nare ervaringen te verwerken en kan je helpen verder te gaan met je leven. Wil je meer weten of ontdekken of EMDR iets voor jou is? Neem gerust contact op voor een vrijblijvend gesprek.